donderdag 16 oktober 2014

Commodificatie van feminisme?

Alle foto's in dit artikel (tenzij anders aangegeven) via Dazed

Ben je nu al aan het peinzen wat te dragen aankomende lente/zomer? Niet getreurd, want Karl Lagerfeld, hoofdontwerper van het modemerk Chanel, heeft goed gezien wat de mode is: feminisme. Tijdens New York Fashion Week twee weken geleden organiseerde de modeontwerper voor zijn S/S2015-collectie een heuse feministische demonstratie op de catwalk met borden en sirenes, blijkbaar geïnspireerd op de Parijse studentenprotesten van 1968 in combinatie met de tweede feministische golf. Een machtige steunbetuiging aan de huidige opbloeiende feministische beweging, of meesurfen op de discussie?





Je vraagt je waarschijnlijk af: Oh? Wat stond er op die borden dan? Wat werd er geroepen? Want deze foto's maken mij niet veel wijzer. Nou, mij ook niet. De foto's die ik hier heb laten zien waren de enigen waar wat van de borden opstond, in plaats van de poserende modellen, afgewerkte rokken en gouden schoentjes. Want daar gaat het hier over. Mode. Met een hoofdletter en een punt. Niet Feminisme of Gendergelijkheid, dat ook met een hoofdletter mag worden geschreven (hoeft niet hoor). De prioriteiten zijn gesteld, in ieder geval door de fotografen van de modebladen.

Gelukkig zat er bij het artikel waar ik al eerder naar linkte (hier is-ie nog een keer als je niet wilt scrollen) een filmpje dat nét iets beter te zien wat er nou op die borden staat (er werd blijkbaar ook geroepen maar dat is nauwelijks te horen). Ik kon onderscheiden: "Make fashion not war", "Ladies first", "Be different" en op het einde een mannelijk model met een HeForShe-bord, een schouderklopje voor de VN-campagne waar actrice Emma Watson aan gelinkt is. Op zich wel mooi dat de show ook mannen oproept gendergelijkheid te steunen. Maar daar lijkt het bij te blijven.

Het zijn een beetje lege zinnen, leeg van feministische context. Niet dat ze hooks of Krenshaw meteen moeten quoten, maar als het geïnspireerd moet zijn op studentenprotesten met een feministisch tintje, waarom dan geen statements die equivalent zijn aan: "Baas in eigen buik" of "Fight the patriarchy"? "Make fashion not war"? Nou, liever had ik wat gehoord over het kapitalisme van en de uitbuiting in de mode-industrie van de modellen, stagiaires en het de werkers van de sweatshops waar de kleren worden gemaakt. "Ladies first"? Hebben we het over het openhouden van een deur of het glazen plafond?

In haar praktijk was de modeshow niet bepaald feministisch: Het overgrote deel van de modellen waren wit. Dan maak je al niet echt een statement tegen het wijdverbreide racisme in de mode-industrie. Ook diversiteit op het gebied van lichaamsvormen of gender-expressie werd niet getoond. Het bord "Be different" mag dan ook wel bij het vuilnis worden gezet. Als deze thema's al niet aan bod zijn gekomen in deze zogenaamde feministische demonstratie, wat voor een feminisme werd hier dan gepredikt?

Het riekt hier volgens mij naar commodificatie van feminisme; de show maakt feminisme een product om te consumeren in plaats van een progressieve beweging. Bekende, veelbesproken beelden van niet alleen feminisme, maar protestbewegingen in het algemeen geven een anders toch wel saaie (?) modeshow een rauw randje, een edge. Het merk Chanel wordt geassocieerd met progressiviteit en vooruitgang, passend in de moderne samenleving. Bovendien komt de show hierdoor in het nieuws, en krijgt het merk nog meer naamsbekendheid. Dit is niet iets nieuws. De blog Sociological Images schreef hier ook een kort artikel over en verzamelt dit soort 'empowering' reclames.


Beide afbeeldingen via

Sociological Images noemt dit marketing van feminisme: producten die niet bijster veel met feminisme te maken hebben (maar wel geassocieerd worden met vrouwen) worden aan de beweging gelinkt om het product een vooruitstrevend tintje te geven. Chanel lijkt hetzelfde te doen.

Kortom: leuk geprobeerd, maar, zoals een reageerder op het Dazed artikel bekritiseerd: dit is dezelfde man die Adele dik was en dat 'ronde' vrouwen niet op de catwalk horen. Dan denk ik toch: meeliften op de huidige discussie rond gendergelijkheid om een product te promoten en feminisme in plaats van de beweging echt te steunen. Dat is jammer, want juist als zo'n groot merk als Chanel zou proberen diversere modellen te laten zien en mode zou maken voor verschillende lichaamsvormen, zouden misschien andere grote modehuizen volgen.

Geen opmerkingen :

Een reactie posten