Mooie actieve mannen en mooie passieve vrouwen

Wat zijn deze mannen van plan?

Het modellen leven: er zijn series over gemaakt en het lijkt een droomberoep te zijn voor een groot deel van de jonge vrouwen. Wat er zo leuk is aan de hele dag wachten en opgemaakt te worden om vervolgens in onmogelijke posities toch vrolijk/mooi/verleidelijk op de foto te staan, is mij een raadsel. Het gaat waarschijnlijk meer om het idee van glamour en aantrekkelijkheid dat rondom het modellen bestaan hangt. Als je een model bent, ben je mooi. Dan hoef je je daar in ieder geval niet meer druk om te maken.



Normaal gesproken denken we bij het woord model aan een mooie vrouw, maar er zijn natuurlijk ook mannelijke modellen. Hoewel normaal gesproken er vanuit wordt gegaan dat vrouwen mooi zijn om naar te kijken en dus de heteroseksuele man het actieve kijkwerk doet, wordt dit idee bij een mannelijk model een beetje op zijn kop gezet. In plaats van de vrouw, lijkt de man nu bekeken en geobjectiveerd te worden. Toch is er een cruciaal verschil tussen de manier waarop mannelijke en vrouwelijke modellen op de foto worden gezet. Richard Dyer schreef hier in 1985 het bekende academische artikel 'Don't Look Now' over. Hij beargumenteert hierin dat hoewel vrouwen geobjectiveerd worden als passief, en dus een geobjectiveerd object zijn, mannen worden geobjectiveerd als actief, en dus een geobjectiveerd subject zijn. Om dit te illustreren heb ik twee foto's uitgekozen die ik hieronder elk kort zal beschrijven en interpreteren. Om het zo makkelijk mogelijk en herkenbaar te laten zijn, neem ik twee bekende voorbeelden: Doutzen Kroes voor Victoria's Secret en David Beckham voor Armani.

Doutzen Kroes voor Victoria

Tussen fluffige, roze doeken en wat bloemetjes ligt Doutzen voor ons klaar. Door de doeken om haar heen en de zachte tonen lijkt alles zacht aan haar. De out-of focus achtergrond legt de nadruk op haar kont, borsten en hoofd en voegt nog een dromerig soort vaagheid toe aan de foto. Daar komt dan nog de dromerige blik bovenop. Ze kijkt niet echt naar ons, maar lijkt eerder door ons heen te kijken. Haar mond is een beetje open, wat haar gezicht een ontspannen uitstraling geeft. Ze lijkt met niks bezig te zijn en daar puur voor ons plezier te liggen: ze is passief, afwezig, dromerig, zacht en roze. Niks wijst op het harde werk dat Doutzen waarschijnlijk moet doen om het lichaam wat ze heeft te onderhouden of hoe ze de hele dag in de studio heeft doorgebracht om uiteindelijk deze erg ontspannen overkomende foto te produceren. Ze ligt daar een beetje met geen ander doel dan mooi en verleidelijk te zijn voor de kijker: ze is een object. 

David Beckham voor Armani

Het contrast tussen Doutzen en David is dan ook groot. David lijken we te hebben gestoord in zijn dagelijkse training. Balancerend op iets wat lijkt op een rekstok traint hij zijn buikspieren (hoe hij op zo'n klein stokje zo kan balanceren, is natuurlijk een groot vraagstuk). In het centrum van de foto vinden we zijn aangespannen borst kast, die wijst op kracht en training door de aanwezige 6- tot 8-pack. Hij kijkt ons niet aan maar kijkt gefascineerd naar iets wat buiten de foto valt. Voor de rest lijkt de oefening hem niet bijzonder veel moeite te kosten, hoewel zijn mond wel iets van spanning aangeeft. De armen geven zijn lichaam een hoekige vorm, terwijl David daarmee ook de kans krijg zijn armspieren nog even te showen. Wat we in deze foto krijgen te zien, is dus heel iets anders dan bij Doutzen. In plaatse van zachte ronde, ontspannen vormen en passiviteit, zien we hier spieren, hoeken en een activiteit. 

Terwijl Doutzen niks aan het doen lijkt te zijn, lijkt David midden in zijn dagelijkse trainingsschema te zijn gefotografeerd. Natuurlijk zijn beide foto's geconstrueerde beelden, die volledig uitgedacht zijn. Het is geen toeval dat Doutzen daar zo lekker ligt, of dat David op die paal springt om zijn oefeningen te doen. Doutzen is een zacht passief, dromerig object in de foto, terwijl David in de foto een afgetraind subject is.  Dit alles is dan weer terug te leiden naar een standaard waarin vrouwen er slechts zijn om naar te kijken, als objecten, terwijl mannen naast dat ze fijn zijn om naar te kijken, nog steeds een actief subject zijn. Begrijp me niet verkeerd, beide beelden laten een stereotiep, geobjectiveerd beeld zien van wat het betekent om een mooie vrouw of man te zijn, maar bij elke gender wordt hier een andere draai aan gegeven. Hoewel een mooie vrouw dus blijkbaar passiviteit betekent, is een mooie man actief en wijst zijn lichaam daar ook op door de aanwezigheid van spieren. Dit zijn lang niet de enige twee voorbeelden, zie hier meer:

Hij heeft net gevoetbald

Hij houdt haar tas vast, terwijl zij 'lekker' op zijn schoot ligt.

Wat doet Tyra's hand daar en waar kijkt ze naar?

Extra!

Nog iets dat het verschil uitwijst: mannen doen vrouwen poses na en een waarin mannen stereotype vrouwelijke pin-up posities na doen. Waarom is de pose van een vrouwelijk model opeens belachelijk als een man deze nadoet?

'Normale' mannen doen mannelijke modellen na.

Onrealistische posities van vrouwelijke modellen nagedaan in het 'echte' leven.