Verstoring van de openbare orde: De politie als beschermer van de standaard

via

Ik denk dat dit niet een heel lang stukje gaat worden. Wanneer: zaterdag 28 juni. Wat: Veteranendag (ja, écht, ik had ook nooit gedacht hierover te schrijven). Waarom: Iskandar Bwefar werd opgepakt omdat hij de vlag van Westelijk Nieuw-Guinea, nu gekolonialiseerd door Indonesië, mee had genomen. Zijn vader, die aan de Nederlandse kant heeft gestreden tijdens de Tweede Wereldoorlog, kwam daarvandaan. Veteranen mochten alleen regimentsvlaggen meenemen, dus om zijn vader en andere veteranen uit Westelijk Nieuw-Guinea te steunen, rolde hij de vlag uit toen de veteranen langskwamen; voor het publiek was er namelijk geen verbod op het uitspreiden van deze vlag.

Wat gebeurde er? Bwefar werd op de grond gedrukt, de vlag werd als een prop in zijn mond gedrukt, en hij werd meegenomen. De politie: verstoring van de openbare orde. Bwefar had over het hek heen willen klimmen. Bwefar ontkent dit.

Hmmm, dacht ik. Waar hebben we dit eerder gehoord?

De Volkskrant dacht hetzelfde, en vatte kort en bondig eerdere soortgelijke incidenten samen:

In november 2011 werd dichter Quinsy Gario opgepakt bij de intocht van Sinterklaas. Hij droeg een T-shirt met de tekst: 'Zwarte Piet is racisme'. Studente Joanna van der Hoek overkwam tot twee maal toe hetzelfde. Eerst vanwege een bord met daarop de tekst: 'Weg met de monarchie, het is 2013'. Een jaar later, tijdens de abdicatie van Beatrix, werd ze uit het centrum van Amsterdam verwijderd vanwege de tekst 'Ik ben geen onderdaan'.

Is het een verstoring van de openbare orde als er niet wordt geroepen of geschreeuwd, als er geen geweld wordt gebruikt, en als men geen kwaad in de zin heeft? Is het een verstoring van de openbare orde als men zich aan de regels houd, rustig blijft, en zijn of haar mening verkondigd? De bovengenoemden waren in hun eentje of met z'n tweeën, riepen niets, hadden één of zelfs geen spandoek, slechts een T-shirt. Quinsy Gario vertelde zelfs dat hij en zijn mede-demonstrant wel een spandoek meehadden, maar dat toen de politie hen meldde dat dat niet mocht, ze met toestemming van de politie besloten alleen met hun T-shirt hun punt te maken. Geen van deze demonstranten waren zich van geen kwaad bewust.

Door het oppakken van demonstranten die zaken aan de kaak stellen die voor mij, jou, ons, hen doodnormaal en oncontroversieel zijn, beperken ze het debat en behouden ze de standaard. Zo leert 'het grote publiek' de controverse nooit kennen.

Verstoring van de openbare orde is ook een lekkere vage term. Alles zou erin kunnen passen. Maar het lijkt erop dat voor de politie, 'het verstoren van de openbare orde' gelijkstaat aan 'het verstoren van de aangenomen normen en waarden' betekent.

Kamervragen moeten zeker worden gesteld. Trainingen moeten worden gegeven. Verantwoordelijken moeten erkentelijk worden gehouden. En de achterliggende oorzaken van het zo snel oppakken van demonstranten - angst voor het vreemde? Angst voor het mogelijk uit de hand lopen? - moet worden onderzocht.