Geen mierenneukerij: de kontneukmemes van Nederland-Spanje

via

Voetbalnationalisme neemt langzamerhand Nederland weer over. En misschien wel met recht: Spanje werd afgelopen vrijdag weggeveegd en Australië, alhoewel met zwakker spel en meer moeite, is nu ook verslagen. Er kwamen veel leuke memes uit dit voetbalnationalisme na de winst van Nederland tegen Spanje, zoals deze hierboven. Er kwamen ook een paar - niet veel, maar wel vrij populaire - die ik persoonlijk een beetje jammer vond, zeker gezien het stuk dat ik vorige week schreef. Er zijn veel redenen om het WK niet te kijken, maar zoals John Oliver in zijn geniale fragment over FIFA en het wereldkampioenschap zei: "Voetbal is een religie." Daarom blijven we kijken, ik dus ook. Maar dat betekent niet dat we niet kritisch hoeven te zijn over de corruptie, de uitbuiting, en de machtswerking van FIFA.

Maar dit stukje gaat dus over iets anders, namelijk, memes zoals deze:

via

Ik zie nu al heel veel mensen met hun ogen rollen, en denken: "Wat nú weer? Het is maar een grapje!" Maar, zoals we al heel veel op deze blog hebben laten zien (kijk de Ingepeperd-artikelen van de afgelopen paar weken maar nog eens door), kunnen beeld en woorden pijn doen. Natuurlijk zullen er altijd mensen zijn die zich beledigd voelen door het kleinste grapje; dat valt niet te voorkomen. Naar mijn mening, echter, zijn dit soort memes nét iets anders.

via/ via

via

Wat doen deze memes? In verschillende vormen tonen ze de macht van Nederland tegenover Spanje door middel van homoseks. Spanje wordt letterlijk in de kont geneukt, om de diepe vernedering van Spanje te illustreren. Kortom, de memes spelen met de taboes rondom homoseks, op een bepaalde manier zelfs homoverkrachting en daarmee dus macht uitoefenen door middel van seks.

De grens tussen humor en groepsbelediging en/of discriminatie kan heel dun zijn. Zelf vind ik dit altijd een hele moeilijke discussie, want het uitwijzen van de problematische aspecten van dit soort grapjes wordt al snel opgevat als betweterij en arrogantie. Bovendien kan je niet altijd weten wanneer iets problematisch is of niet.

Zoals gezegd, heb ik hier zelf ook moeite mee. Wat ik - bewust of onbewust -  probeer is maatschappelijke machtsverhoudingen in acht te nemen wanneer er grapjes worden gemaakt of wanneer ik zelf een grapje maak: reflectie. Grappen worden vaak gemaakt omtrent taboes of normafwijkendheid: seks, homoseksualiteit, stereotyperingen rondom ras of nationaliteit. In het geval van de Belgen-grap lijkt me dit geen punt, aangezien Belgen niet jarenlang waren of worden onderdrukt omdat ze zogenaamd dom zouden zijn. In het geval van homoseksualiteit en homoseks ligt dat anders. Daar ligt nog een taboe om, zelfs in een maatschappij als Nederland, waar het homohuwelijk al meer dan een decennium vastligt. Nog steeds worden er leden van de LGBT/LHBT gemeenschap verkracht, in elkaar geslagen of lastiggevallen om hun geaardheid. Is het leuk om daarover een grapje te maken, over de rug van deze slachtoffers heen?

Zoals andere memes hebben laten zien, kon de overwinning ook op andere manieren worden gevierd. Misschien moeten we dat dan maar doen.

via

via